OPS to apolityczne, neutralne religijnie i światopoglądowo ogólnopolskie przedstawicielstwo osób starszych, reprezentujące interesy 9 milionów seniorów w Polsce. Pierwsza, inauguracyjna Sesja Obywatelskiego Parlamentu Seniorów została zwołana 1 października 2015 r. w Sali Posiedzeń Sejmu R. P. Utworzenie OPS było wypełnieniem rekomendacji Parlamentu Europejskiego, która zaleca powołanie w każdym państwie członkowskim Unii Europejskiej Parlamentu Seniorów mającego wpływ na politykę państwa wobec osób starszych.
Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o osobach starszych w art. 4.określa, że osoba starsza to osoba, która ukończyła 60. rok życia.
Oprócz OPS, seniorzy zrzeszają się także w różnych innych organizacjach. Od 1960 r. działa Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów, liczący około 1 mln członków. Przewodniczącą Zarządu Głównego PZERI w Warszawie jest Elżbieta Ostrowska. W parlamencie funkcjonuje sejmowa Komisja Polityki Senioralnej, licząca 15 posłów, której przewodniczy Joanna Borowiak. Na terenie całego kraju powstaje coraz więcej gminnych Rad Seniorów.
W poniedziałek, 4 października 2021 r. w Senacie miała miejsce VII Sesja Obywatelskiego Parlamentu Seniorów pod hasłem „Seniorzy i przyszłość Polski. Sytuacja seniorów i organizacji senioralnych po pandemii. Program powrotu do dawnej aktywności”.
Marszałek Senatu RP prof. Tomasz Grodzki w nagraniu skierowanym do uczestników VII Sesji Obywatelskiego Parlamentu Seniorów powitał ich słowami: „z wielką satysfakcją mówię: witajcie w domu! (…) Senat jest i będzie waszym domem, bo tu w szczególny sposób rozumiemy szacunek dla osób w srebrnym wieku, które swoim dojrzałym życiem, swoimi umiejętnościami mogą najlepiej, jak to jest możliwe, służyć Polsce, Polkom i Polakom, uczyć młodszych, dbać o nich, dzielić się doświadczeniem zawodowym i życiowym”.
Wicemarszałek Sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska mówiła, że tegoroczna sesja koncentruje się wokół zagadnienia powrotu seniorów do aktywności po pandemii. Już ponad 1 mln 700 tys. Polaków ma więcej niż 80 lat. W Polsce jest dziś zaledwie 400 geriatrów, a szacuje się, że powinno być ich prawie 9 tys. Pandemia wymusiła izolację, a dla wielu seniorów był to bardzo poważny i trudny czas pozostania w domu – podkreśliła. M. Kidawa-Błońska powiedziała, że konieczne jest powołanie pełnomocnika rządu ds. polityki senioralnej.
Słowa powitania do uczestników Obywatelskiego Parlamentu Seniorów skierował również Prezydent Miasta Stołecznego Warszawy Rafał Trzaskowski. Przewodniczący Parlamentarnego Zespołu ds. Uniwersytetów Trzeciego Wieku, poseł Michał Szczerba powiedział, że pandemia to czas szczególnie dramatyczny dla osób z chorobami otępiennymi jak alzheimer. Dlatego zaproponował, aby także ten problem omówić.
O problemach z jakimi spotykają się chorzy na choroby otępienne oraz ich bliscy mówił także senator Krzysztof Kwiatkowski. Zaznaczył, że system pomocy prawie nie funkcjonuje, a trud opieki nad osobami chorymi dźwigają ich rodziny, wyręczając w tym zakresie państwo. Senator Kwiatkowski mówił także o potrzebie obniżenia granicy wieku osób uprawnionych do otrzymywania tzw. leków bezpłatnych. W Polsce jest to granica 75 roku życia. Zaznaczył, że jest ich ponadto zbyt mało i nie obejmują najnowocześniejszych leków.
Krystyna Lewkowicz, przewodnicząca Prezydium Obywatelskiego Parlamentu Seniorów wyraziła wdzięczność za możliwość zorganizowania VII Sesji w gmachu Senatu. „Po raz kolejny, dzięki decyzji Marszałka Senatu prof. Tomasza Grodzkiego, możemy się spotkać w tak prestiżowym miejscu, jakim są sale Senatu” – powiedziała. Obywatelski Parlament Seniorów łączy różne środowiska seniorów takie jak: Uniwersytety Trzeciego Wieku, Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów oraz gminne rady seniorów. Za cel stawiają integrację i działanie na rzecz interesów środowiska senioralnego, systematyczne monitorowanie sytuacji osób starszych we wszystkich obszarach ich funkcjonowania, społeczny dialog, a także prezentowanie stanowisk dotyczących polityki senioralnej. Pierwsze posiedzenie parlamentu seniorów odbyło się w 2015 r. w sali plenarnej Sejmu. W Senacie Sesja plenarna Obywatelskiego Parlamentu Seniorów odbywała się po raz drugi.
Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek zapewnił na VII Sesji OPS, że walka o poszanowanie praw seniorów jest jednym z jego priorytetów. „Jesteśmy wszyscy winni naszym seniorom najwyższy szacunek, pomoc i wsparcie. Jest to nasz obowiązek, wszystkich ludzi – wszystkich członków społeczeństwa.” M. Wiącek przypomniał, że we wrześniu br. w czasie corocznej konferencji poświęconej osobom żyjącym z chorobą Alzheimera, eksperci mówili o tym, jak epidemia wpłynęła na sytuację osób żyjących z tą chorobą. Obowiązujące w czasie pandemii ograniczenia miały szczególnie negatywny wpływ na samopoczucie osób starszych a jednym z nich była całkowita izolacja. Eksperci dostrzegli jednak i pozytywny efekt w tej tragicznej sytuacji. Mianowicie dopiero w pandemii wielu seniorów zwróciło uwagę rodziny na swoją niesamodzielność, bezradność i to, że wymagają wsparcia oraz opieki.
Na jednej z wcześniejszych konferencji alzheimerowskich w Biurze RPO padły niezwykle ważne słowa: wiedza – wsparcie – współdziałanie. Zostały one wypowiedziane odnośnie sytuacji osób z chorobą otępienną, gdzie wiedza jest pierwszym krokiem do zrozumienia i zaakceptowania choroby oraz udzielania skutecznego wsparcia osobom z demencją i ich rodzinom. Wsparcie jest potrzebne rodzinnym opiekunom, żeby chory mógł jak najdłużej przebywać z bliskimi i w środowisku, które dobrze zna. Współdziałanie rodziny, ośrodka zdrowia, ośrodka opieki społecznej jest konieczne dla zapewnienia choremu dostępu do leczenia, rehabilitacji i opieki.
Wiele z wymienionych w czasie wystąpienia Rzecznika potrzeb związanych ze zdrowiem czy opieką można by zaspokoić, gdyby zostały uwzględnione rekomendacje wypracowane przez Komisję Ekspertów ds. Osób Starszych zamieszczone w Raporcie o sytuacji osób starszych w Polsce adresowanym do wszystkich instytucji, organizacji i osób, które mają wpływ na jakość życia osób starszych w naszym kraju. W jego wstępie można przeczytać zalecenie, które pochodzi z Rekomendacji Rady Europy z 2014 r. dla państw członkowskich – ochrona godności osób starszych powinna być zagwarantowana we wszelkich okolicznościach, także w przypadku zaburzeń umysłowych, niepełnosprawności, choroby i stanów terminalnych.
Zastępca Rzecznika Praw Pacjenta – Grzegorz Błażewicz w swoim wykładzie pt. „Senior w ochronie zdrowia – doświadczenie pandemii” podkreślił m.in.: „Nie ulega wątpliwości, że seniorzy potrzebują szczególnego wsparcia, ochrony, uwagi i realnej pomocy. Dlatego działania na rzecz poprawy sytuacji polskich seniorów są dla nas, dla Rzecznika Praw Pacjenta – priorytetem”.
Z powodu bardzo ograniczonego czasu trwania sesji zaledwie kilku spośród stu obecnych w Senacie seniorów mogło zabrać głos. (Województwo pomorskie reprezentowało tylko dwóch seniorów.) Jednym z wyróżnionych prawem do krótkiego wystąpienia był piszący te słowa. Zwrócił się z wnioskiem do parlamentarzystów, aby wszcząć proces legislacyjny dotyczący zmian w ustawie o samorządzie gminnym w zakresie finansowania Rad Seniorów z budżetu samorządów. Rada Gminy powinna zapewnić środki finansowe na realizację zadań statutowych gminnych rad seniorów. Poza tym w ustawie powinien znaleźć się zapis, aby „polityka senioralna” została wpisana jako zadanie własne gminy.
Relację przygotował Zdzisław Jan Brzeziński, mieszkaniec Gminy Kościerzyna,
uczestnik VII Sesji Obywatelskiego Parlamentu Seniorów w Senacie
